|
Close Help |
24-12-07r. 00:00 | Autor: Bartłomiej Śródka, Marcin Miemiec, Dariusz Przybyło
Temperatura pracy
Temperatura pracy zasilacza wpływa na jego wydajność. Po raz kolejny jest to świetne pole do popisu dla firm produkujących tańsze zasilacze. Najnowsze standardy wymagają, by podawać moc dla zasilacza mierząc ją w temperaturze 50°C. Niestety czynią tak wyłącznie producenci wyższych i droższych modeli, a producenci tych tańszych lubią podawać parametry uzyskiwane w temperaturze 25°C. A przecież wraz ze wzrostem temperatury wzrasta opór i zmniejsza się pojemność, co wpływa bezpośrednio na charakterystykę pracy. Zasilacz po 5 minutach pracy uzyskuje temperaturę przekraczającą 35°C. Powoduje to, że tańsze modele nie potrafią uzyskać deklarowanych parametrów, albo też po jakimś czasie po prostu kończą swój żywot. Dobrze wtedy, gdy spali się sam zasilacz - a najgorzej, jak uszkodzi inne podzespoły.
Jest to wynik użytych komponentów, które mają różną odporność na temperaturę i jakość wykonania. Im tańszy komponent, tym gorzej się sprawuje - i odwrotnie.
Producenci znają jednak sposoby na ratowanie się z sytuacjach krytycznych. Skoro ważna jest niska temperatura pracy, to można o nią zadbać montując lepsze chłodzenie. Tę metodę stosują zarówno producenci lepszych zasilaczy, jak i gorszych. Jednak w przypadku tych drugich ponownie stosowane są tańsze komponenty - np. gorszej jakości wentylatory, które muszą pracować z wysokimi obrotami. Skutkiem tego jest wyższy poziom hałasu, szczególnie w przypadku większego obciążenia.
Pojawia się też kolejna ważna rzecz - moc zasilacza. Jeżeli zakupimy słabszy zasilacz i często będzie on musiał pracować z maksymalną mocą, to będzie on wydzielał więcej hałasu, a jego żywotność będzie mniejsza. Sensowny jest więc zakup mocniejszego zasilacza. Zaleca się, by zaopatrywać się w zasilacz, który będzie obciążany do 80% jego mocy. Warto więc policzyć pobór mocy jaki może maksymalnie pojawić się w posiadanym przez nas zestawie i podzielić to przez co najwyżej 0.8 (wartości mniejsze będą jeszcze lepszym rozwiązaniem - a wartość 0.65 będzie bardzo bezpieczną wartością). Tak więc dla zestawu, który pobiera 350W zalecany jest zasilacz minimum 440W, a najlepiej 550W.
To jest też powód, dla którego twórcy kart graficznych zalecają tak mocne zasilacze do swoich kart. Jeżeli producent zaleca 450W zasilacz, to oznacza, że zestaw może być zasilany nawet i 360W zasilaczem. Pozostaje jednak pytanie jak długo i za jaką cenę.
Kupując tańszy zasilacz tracimy kilkukrotnie, a droższy zasilacz bardzo szybko się zwraca.
Zabezpieczenia
Zasilacz dostarczając prąd dla poszczególnych elementów, może być zarazem przyczyną ich uszkodzenia. Wszystko oczywiście zależy od podanego prądu i tolerancji urządzeń, które go przyjmują, a także zabezpieczeń.
Jak już zostało też wspomniane, napięcie w gniazdku jest dalekie od ideału i pomimo, iż mamy XXI wiek, to zdarza się notować zamiast 230V napięcie w granicach 190V - i to przez znacznie dłuższą chwilę. Awarie to nieodzowny element każdego urządzenia, a linie przesyłowe są ogólnodostępne i często ulegają zniszczeniu. Również środowisko nie oszczędza ich.
Producenci zasilaczy dbają jednak o to, by zasilacz był też swoistym firewallem, który zapobiega uszkodzeniu. Oczywiście zabezpiczenia te chronią też sam zasilacz, który jest przecież pierwszym elementem na drodze prądu płynącego z gniazdka.
Over Voltage Protection
Zabezpieczenie OVP wynika z normy ATX12V i jego zadaniem jest zabezpieczenie przez zbyt wysokim napięciem na każdej linii zasilacza. Zabezpieczenie OVP aktywuje się, gdy napięcie będzie większe o 15% w stosunku do normalnego.
Under Voltage Protection
Zabezpieczenie analogiczne do OVP, jednak rzadziej stosowane. Aktywuje się one w przypadku wykrycia zbyt niskiego napięcia i ma za zadanie strzec stabilność systemu. Warto jednak zauważyć, że za niskie napięcie nie powoduje uszkodzenia elementów, lecz ich niestabilną pracę.
Over Current Protection
Zabezpieczenie OCP wymagane jest przez normę ATX12V - czyli jest obecne we wszystkich obecnie sprzedawanych zasilaczach. Zadaniem OCP jest ochrona zasilacza przed przeciążeniem stabilizatora. Obejmuje ono każdą linię z osobna - w przypadku przeciążenia którejkolwiek z linii po chwili aktywuje się OCP powodując wyłączenie zasilacza. W przeciwnym przypadku mogłoby dojść do spalenia stabilizatora.
Over Power Protection (Over Load Protection)
OPP - spotykane czasem pod nazwą OLP. Zabezpieczenie jest podobne do OCP, jednak zajmuje się zabezpieczeniem całkowitego obciążenia zasilacza.
Over Temperature Protection
Kolejne obowiązkowe zabezpieczenie narzucane przez normę ATX12V. OTP zabezpieczenia zasilacz przed przegrzaniem się. Przegrzanie może pojawić się podczas przeciążenia, złej cyrkulacji powietrza wynikającej np. z zakrycia wylotu zasilacza, czy po prostu z powodu awarii wentylatora.
Short Circuit Protection
Jedno z najbardziej przydatnych zabezpieczeń jakie obecne są w zasilaczach. Pomimo, że nie jest one obowiązkowe, to znajdziemy je we wszystkich obecnych zasilaczach. Aktywuje się one, kiedy pojawia się zwarcie w obwodzie (czyli opór mniejszy niż 0.1Ω). Osoby, które chętnie zaglądają do wnętrza obudowy i dokonują różnych modyfikacji prawdopodobnie nie raz przypadkowo sprawdziły działanie tego zabezpieczenia. Jego brak spowoduje uszkodzenie zasilacza w przypadku zwarcia.
Input Over Voltage Protection i Input Under Voltage Protection
Zabezpieczenia IOVP i IUVP pojawiają się w zasilaczach, które dysponują manualnym przełącznikiem napięcia wejściowego z 115V na 230V. Ich zadaniem jest zabezpieczenie przez zbyt niskim napięciem (IUVP) w przypadku ustawienia na 230V oraz zbyt wysokim (IOVP) w przypadku ustawienia przełącznika na pozycję 115V.
Warto zwrócić uwagę, by nasz zasilacz miał możliwie wszystkie dostępne zabezpieczenia (oprócz IOVP i IUVP, które nie są bardzo ważnymi zabezpieczeniami). Oczywiście krytycznymi są te wymagane przez normę.
Testowane produkty
Dzięki pomocy firmy Zenfist uzyskaliśmy dostęp do niemałej liczby zasilaczy. Już na wstępie zapowiadamy, że od czasu zakończenia testów pojawiło się kilka nowych produktów, których nie znajdziecie w naszym artykule. Powód tego jest taki, że prace nad artykułem trwały kilka tygodni.
W artykule wezmą udział następujące produkty:
- Amacrox Warrior AX400-PNF (350W),
- HuntKey HK-350AP (350W),
- Silver Power SP-350P1B PSF (350W),
- Pentagram Silent Force PSF 370-P12S (370W),
- Antec Earth Watts 380W EA-380EC (380W),
- Ever Silver 380 (380W),
- NeoTEC X3800 No-Noise Series (380W),
- Seasonic S12II-380 SS-380GB (380W),
- Tagan TG380-U01 (380W),
- Amacrox Calmer Fanless 2 AX560-PEL01 (400W),
- Amacrox Warrior AX450-PNF (400W),
- be quiet! Straight Power BQT E5-400W (400W),
- Enermax Liberty ELT400AWT (400W),
- Tagan TG400-U33 2-Force II 400W Rev.2 (400W),
- Tacens Radix Smart 410 (410W),
- Ever Silver 420 (420W),
- Antec Earth Watts 430W EA-430EC (430W),
- be quiet! Dark Power BQT P6-430W Pro (430W),
- Pentagram Silent Force PSF 430-P12S (430W),
- Tagan TG430-U15 Easycon (430W),
- ASUS Atlas A-45GA (450W),
- be quiet! Straight Power BQT E5-450W (450W),
- Chieftec Super Power GPS-450AA-101A (450W),
- Topower TOP-450P3 U12 EZ (450W),
- Topower TOP-450P7 U12 (450W),
- Tacens Valeo 460 Rev.3 (460W),
- Tacens Valeo Smart 480 (480W),
- Amacrox Frei Erde AX500-60GLN (500W),
- be quiet! Straight Power BQT E5-500W (500W),
- Enermax Liberty ELT500AWT (500W),
- Pentagram Silent Force PSF 500-A12S (500W),
- Tacens Supero 500 (500W),
- Corsair Modular CMPSU-520HXEU (520W),
- Amacrox Frei Erde AX550-GLN (550W),
- be quiet! Straight Power BQT E5-550W (550W),
- Chieftec A12 CFT-560A-12S (560W),
- OCZ StealthXStream 600W (600W),
- Tacens Supero 600 (600W),
- Tagan TG600-U25 600W Dual Engine (600W),
- Zalman Heatpipe Cooled ZM-600 HP (600W),
- Corsair Modular CMPSU-620HXEU (620W),
- Seasonic S12-650 Energy+ (650W),
- OCZ ModXStream 780W SLI (780W),
- Silver Power SP-1000E GuardianX (1000W),
- OCZ GameXStream 1010W SLI (1010W).
To aż 45 zasilaczy. Na początek przyjrzyjmy się co oferuje i deklaruje producent, a finalnie zweryfikujemy jak się ma to w praktyce.
Prosimy o wypowiadanie się w komentarzach w sposób uprzejmy, z poszanowaniem innych uczestników dyskusji i ich odrębnych stanowisk.